สรุปย่อปรัชญาการศึกษา

1. ปรัชญาสารัตนนิยม (essentialism) 

     ด้านการเรียนรู้ เน้นการสร้างวินัยในตนเอง ด้านครูผู้สอนซึ่งเป็น กระบวนการเรียนการสอนขึ้นอยู่กับครูเป็นสำคัญ ครูเป็นผู้อธิบาย ชี้แจงให้นักเรียนเข้าใจ วิธีการเรียนการสอนจึงเน้นการสอนแบบบรรยายเป็นหลัก

2. ปรัชญานิรันตรนิยม (pernialism) 

    เน้นในเรื่องเหตุผลและสติปัญญา และเรื่องเกี่ยวกับศาสนา เชื่อว่าความคงทนถาวรย่อมเป็นจริงมากกว่าสิ่งที่เปลี่ยนแปลง การศึกษาควรสอนสิ่งที่เป็นนิรันดร์ ไม่เปลี่ยนแปลง และจะเป็นสิ่งที่มีคุณค่าทุกยุคทุกสมัย เน้นระเบียบวินัย ผู้สอนเป็นศูนย์กลาง ใช้วิธีการบรรยาย ในการรับรู้จดจำ

3.ปรัชญาพิพัฒนาการนิยม (progressivism)  

    ครูเป็นผู้จัดประสบการณ์หรือกิจกรรมที่เน้นการมีส่วนรวมอยู่บนพื้นฐานและความสนใจของผู้เรียนใช้วิธีสอนแบบปรัชญาตามหลักวิทยาศาสตร์ครูเป็นผู้ชี้แนะจัดกิจกรรม

4.ปรัชญาปฏิรูปนิยม (reconstructionism)  

    เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ บทบาทของครูเป็นผู้คอยกระตุ้นให้นักเรียน คิดวิเคราะห์ และผู้เรียนไม่ได้เรียนเพื่อมุ่งพัฒนาตนเองเพียงอย่างเดียว แต่ต้องเรียนเพื่อนำความรู้ไปพัฒนาสังคมให้สังคมเป็นสังคมประชาธิปไตยอย่างแท้จริง

5.ปรัชญาอัตถิภาวะนิยม (existentialism)  

    ส่งเสริมให้มนุษย์แต่ละคนรู้จักพิจารณาตัดสินสภาพและเจตจำนงที่มีความหมายต่อการดำรงชีวิต การศึกษาจะต้องให้อิสระแก่ผู้เรียนครูเป็นเพียงที่ปรึกษาเท่านั้นที่จะเลือกสรรสิ่งต่างๆได้อย่างเสรี มีความรับผิดชอบต่อตนเองและสังคม

6.พุทธปรัชญา  

    การศึกษาเน้นความเป็นจริงของมนุษย์ และความเป็นธรรมชาติ หลักการการสอนใช้หลักไตรสิกขา คือ ศีล สมาธิ ปัญญา